Powierzchnia
- 2077 ha
Liczba
mieszkańców ok. 4800
Świeradów-Zdrój
(450 - 650 m. n.p.m.) i Czerniawa-Zdrój (505 - 710 m. n.p.m.) są malowniczo
położone w Górach Izerskich.
Świeradów-Zdrój
będący jednym z najstarszych uzdrowisk na Dolnym Ślšsku, rozlokował się
na północnym stoku Gór Izerskich, w dolinie rzeki Kwisy, w tak zwanym Obniżeniu
Świeradowskim, stanowiącym wąską dolinę ciągnącą się od Rozdroża Izerskiego
na długości około 10 km. Nad doliną wznosi się od zachodu i południowego
wschodu Wysoki Grzbiet, a od północnego wschodu i wschodu Grzbiet Kamienicki.
Centrum
miasta rozłożyło się w rozszerzeniu doliny, u podnóża Izerskiego Stogu
(1107 m) na wysokości 450-600 m n.pm. od południowego zachodu, a Sępió
Górą (828 m. n.p.m. ) od wschodu.
Położenie
Świeradowa-Zdroju i Czerniawy-Zdroju w sąsiedztwie wielkich kompleksów
leśnych na zboczach górskich daje klimat bodźcowy o znacznej aktywności
biologicznej. Jest to klimat szczególny, leczniczy i - jak mówi się balsamiczny
o zapachu leśnego igliwia. Wpływajš na to m.in. wysokość nad poziom morza,
góry, las oraz opary tutejszych wód mineralnych.
Klimat
najbliższej okolicy Świeradowa-Zdroju jest najchłodniejszy i najwilgotniejszy
w całych Sudetach, a więc ostry i hartujący, zaś na Pogórzu Izerskim łagodny
i ciepły. W Górach Izerskich żyje wiele saren, jeleni i dzików.
Z gatunków strefy otwartej szeroko rozpowszechnione sš: nornik zwyczajny,
nornik bury, ryjówka aksamitna, łasica. Z ptaków należy wymienić: pluszcza,
świergotka nadwodnego i lerkę borowš. Nad łąkami unisi się charakterystyczny
dla tego rejonu motyl górówka euriala. W wodach torfowisk żyje wiele skorupiaków,
niektóre z nich należą do rzadkości.
Ze względu na swoje malownicze położenie, walory krajobrazowe oraz urządzenia sportowe Ustroń jest wymarzonym miejscem do uprawiania różnych form turystyki i dyscyplin sportowych. Turystykę można uprawiać pieszo, na rowerze i nartach. Wytyczonych jest wiele górskich szlaków turystycznych, ścieżek spacerowych i tras rowerowych. Znajdujš się tu także warunki do uprawiania biegów górskich, lotniarstwa, wędkarstwa, kšpieli wodnych oraz wszelkich gier sportowych.
Jedną z najgłówniejszych atrakcji jest kolej linowa krzesełkowa oraz letni tor saneczkowy na Czantorii.Tu z polany Stokłosicy roztacza się piękna panorama na Ustroń i okolicę, natomiast ze szczytu Czantorii przy dobrej widoczności zobaczyć można Tatry i Małą Fatrę. Nieopodal szczytu wzdłuż granicy z Czechami wyznaczono przejście graniczne do Czech. Równie wspaniałym widokiem można się napawać z polany powyżej schroniska na Równicy, gdzie dotrzemy pieszo lub samochodem.
Także turystom przybywającym do Ustronia w sezonie zimowym nie zabraknie atrakcji. Amatorzy "białego szaleństwa" mają do dyspozycji wycišgi narciarskie, urozmaicone trasy zjazdowe a wiele z nich jest sztucznie zaśnieżanych i oświetlonych na całej długości. Gdy jednak pogoda nie sprzyja uprawianiu wymienionych form turystyki i sportu zapraszamy do korzystania z krytych basenów kšpielowych, siłowni, gabinetów odnowy biologicznej, saun, solariów, sal bilardowych i gimnastycznych oraz krytych kortów tenisowych. Jednym słowem każdy w Ustroniu znajdzie coś dla siebie.
Miejscowość położona w Beskidzie
Śląskim, na terenie "Śląska Cieszyńskiego", w rozgałęzionej dolinie rzeki
Wisły. Rdzennymi mieszkańcami są górale śląscy. Teren miasta obejmuje obszar
źródliskowy rzeki Wisły. Ze źródeł na Baraniej Górze wypływają potoki Czarna
i Biała Wisełka, które po połączeniu się i przyjęciu wód potoku Malinka
tworzą rzekę Wisłę.
Centrum Wisły położone jest
średnio na wysokości 430 mnp. Otaczające je grzbietowiska przewyższają
doliny o 300 do 600 m.
Powierzchnia miasta - 110
km2, w tym 75% stanowią las. Najpiękniejsze okazy starodrzewu znajdują
się w Baraniogórskim Rezerwacie Przyrody im. Karola Buzka liczšcym 383
ha, a utworzonym w 1953 roku. Potoki Czarna i Biała Wisełka oraz Malinka
objęte są rezerwatem pstrąga potokowego. Lasy należące do Nadleśnictwa
Wisła wchodzą w skład Promocyjnego Kompleksu Leśnego.
Wisła liczy niespełna 12
tys. mieszkańców. Wiele zabudowań, zarówno mieszkalnych jak i letniskowych,
usytuowanych jest poza Centrum w bocznych dolinach (m.in. Malinka, Gościejów,
Partecznik, Głębce Łabajów, Dziechcinka, Jawornik, Gahura) oraz na stokach
okoliczny gór(Wierch Skolnitego, Kamiennego, Kobylej, Kozińców, Bukowej).
Komunikacja autobusów pozwala
na szybkie dotarcie do wszystkich dolin oraz zapewnia bezpośrednie połšczenia
z Katowicami, Krakowem, Opolem, Bielskiem. Na trasie do Wisły - Głębce
pociagi jadą przez dwa piękne wiadukty wybudowane w latach trzydziestych
przez doliny Dziechcinki i Łabajowa. Turyści przyjeżdżajacy do Wisły mają,
do dyspozycji około 100 km szlaków turystycznych. Latem - wiele tras dla
turystów pieszych i rowerzystów górskich o róźnej skali trudności. W zimie
- piękne trasy dla narciarstwa śladowego, 13 wycišgów narciarskich w tym
4 z oświetlonymi trasami, 3 skocznie narciarskie. Latem - otwarty basen
kapielowy, liczne korty tenisowe, boiska sportowe.
Szklarska
Poręba położona jest w południowo-zachodniej Polsce, u zbiegu trzech granic
Polski ,Czech i Niemiec, w paśmie gór Izerskich i Karkonoszy. Miasto leży
u podnóża góry Szrenica ( 1362 m n.p.m. ). Bezpośrednio graniczy z Republiką
Czeską ( przejście graniczne Jakuszyce ). Walory turystyczne oraz korzystne
położenie w pobliżu dużych środkowoeuropejskich miast: Praga 139 km , Wiedeń
ok. 400 km , Wrocław 140 km.
Istniejące
w Szklarskiej Porębie walory wypoczynkowe pozwalają na aktywny wypoczynek
turystom nie tylko w sezonie narciarskim, ale praktycznie przez cały rok.
Już
w XIV w. powstała tutaj pierwsza na tych ziemiach huta szkła i związana
z nią osada. Hutnictwo szkła istniało tutaj w formie nowoczesnej od połowy
XVIII w. i praktycznie trwała aż do wojny. Potem nie kultywowano tej szlachetnej
przemysłowej tradycji.
Charakter
letniskowy Szklarska Poręba ma od XIX w. Przed wojna była bardzo dobrze
znaną miejscowością zimowiskową ze skocznią narciarską i z planami zorganizowania
w niej olimpiady.
Przez
krótki okres powojenny Szklarska nazywała się Pisarzowice, co było mechanicznym
tłumaczeniem nazwy niemieckiej (Schreiberhau). Później na nazwę zmieniono.
Prawa miejskie uzyskała w 1962 r.
W lecie działa tutaj basen odkryty.
Ponadto
otworem stoją szlaki turystyczne w Górach Izerskich i Karkonoszach oraz
sieć około 300 km tras rowerowych wytyczonych po okolicznych górach i wokół
Szklarskiej
Poręby.
Zimą
i latem w Jakuszycach dostępna jest potężna sieć przygotowywanych tras
dla naraciarzy biegowych (też wyasfaltowane tory treningowe na nartorolki),
a latem świetna dla wielbicieli przemieszczania się na dwóch kółkach -
oznakowane trasy rowerowe.
Walorów
rekreacyjnych i turystycznych Szklarskiej Poręby nie trzeba reklamować.
Jest to bez wątpienia największy obok Karpacza kurort w polskich Sudetach.
Zima trwa tutaj ponad sto dni w roku, a wyżej w górach, jeszcze dłużej.
W
samym mieście szczególnie warto zobaczyć neogotycki Kościół Bożego Ciała,
kościół Niepokalanego Poczęcia NMP, hutę "Julia", oraz Muzeum Ziemi i Muzeum
Mineralologiczne.
Gmina Duszniki Zdrój obejmuje swym zasięgiem południowo-zachodnią część Obniżenia Dusznickiego oraz znaczną część Gór Orlickich i Bystrzyckich. Samo miasto zajmuje dolinę rzeki Bystrzycy Dusznickiej z jej dopływami: Podgórną i Jastrzębnikiem z Bramecką Wodą. Duszniki graniczą od wschodu i północy z Gminą Szczytna, a od północnego-zachodu z Gminą Lewin Kłodzki. Natomiast zachodnia i południowa granica miasta biegnąc wyrównaną powierzchnią szczytową Gór Orlickich stanowi zarazem granicę państwową z Republiką Czeską. W granicach administracyjnych gminy zawarte są wyodrębnione przestrzennie, wyizolowane kompleksami leśnymi, zespoły zabudowy o zróżnicowanej strukturze funkcjonalno-przestrzennej, a mianowicie: miasto, uzdrowisko, Podgórze, Graniczna, Zieleniec, Kozia Hala, Jamrozowa Polana i Wapienniki.
Miasto obejmuje całość kompleksu mieszkaniowego Dusznik z zapleczem usługowo-przemysłowym, skupionego wokół zabytkowej dzielnicy śródmiejskiej. Uzdrowisko tworzy zespół zabudowy sanatoryjno-wypoczynkowo-usługowej, położonej na południe od miasta. Kompleksy leśne o charakterze parkowym otaczają ją wokół, stwarzając korzystną izolację od zabudowy części miejskiej i Podgórza.
Zabudowa śródmieścia i dzielnicy uzdrowiskowej obejmuje zbocza górskie i wypełnia dolinę Bystrzycy Dusznickiej i jej dopływów. Płaskie dno doliny rzeki, szerokie w części północnej, zawęża się w obrębie dzielnicy uzdrowiskowej, przechodząc dalej na południu w odcinek przełomowy. Krajobraz naturalny tej części miasta ma charakter podgórski, choć deniwelacje terenu są tu duże. Zbocza dolin przechodzą w strome, kopulaste wzgórza, których kulminacje osiągają 560 - 775 m n.p.m. (Wzgórze Rozalii - 560 m, Ceglana Góra - 611 m, Miejska Góra - 607 m, Ptasia Góra - 745 m, Ołtarz - 650 m, Stołek 761 m, Koniuch - 775 m).
Odmienny górski charakter krajobrazu dominuje na całości obszaru gminy powyżej uzdrowiska. Jest to obszar o szczególnych walorach krajobrazowych. Zalesione pasmo Gór Orlickich tworzy wyrównaną powierzchnię szczytową wzdłuż granicy państwa, ponad którą górują szczyty przekraczające wysokość względną 1000 m n.p.m. (Śerlich - 1025 m, Zielony Garb - 1026 m, Orlica 1084 m). Poniżej w rejonie Zieleńca, Podgórza i Granicznej doliny górskich dopływów Bystrzycy Dusznickiej rozczłonkowują powierzchnię stokową gór na pojedyncze grzbiety (Przyjacielska Kopa - 737 m, Sołtysia Kopa - 895 m, Mylna -879 m, Borsuk - 843 m, Chybna - 775 m, Gajowa - 701 m, Jeleń - 801 m).
Wzdłuż całej długości górskiego odcinka Bystrzycy dusznickiej płynie ona głęboko wciosaną doliną, która stanowi naturalną granicę pomiędzy pasmem gór Orlickich i Bystrzyckich. W tym zespole zachował się w pełni naturalny, górski krajobraz.
Góry Bystrzyckie wkraczają na obszar miasta w części pólnocno-wschodniej. Jest to część zalesionego, kopulastego kompleksu górskiego z kulminacjami Ptasia Góra (745 m n.p.m.) i Nawojowa (675 m n.p.m.).
Polanica Zdrój to miejscowość turystyczna o ciekawej zabudowie pensjonatowej. Położona jest na na wysokości 420 m n.p.m., na Ziemi Kłodzkiej.
Łagodny, podgórski klimat oraz obfite źródła wód mineralnych stwarzają doskonałe warunki do wypoczynku, leczenia chorób układu krążenia i przewodu pokarmowego, a także zwalczania nałogu palenia tytoniu.
Część uzdrowiskową otacza piękny park, pełen starych drzew i egzotycznych krzewów : różnokolorowych azalii, rododendronów i magnolii. Polanica Zdrój dysponuje dobrą bazą leczniczą, turystyczną, rekreacyjną i sportową.
Corocznie organizowane są ciekawe imprezy o zasięgu międzynarodowym i krajowym, np. Międzynarodowy Turniej Szachowy pamięci Akiby Rubinsteina, Ogólnopolski Festiwal Filmów Amatorskich POL-8 oraz Koncerty Muzyki Kameralnej i Organowej w wykonaniu artystów o światowej sławie.
Polanica Zdrój oprócz wspaniałej bazy leczniczo-wypoczynkowej, posiada takie urządzenia rekreacyjne i kulturalne jak : 2 baseny kąpielowe (kryty i otwarty), korty tenisowe, stajnię wierzchowców, Teatr Zdrojowy, Bibliotekę Miejską, kluby bilardowe oraz bardzo duże zaplecze gastronomiczne.
Zdrowe powietrze, możliwości korzystania z bazy zabiegowej Uzdrowiska, stawy rekreacyjne i rybne to atrakcje przyciągające kuracjuszy oraz miłośników kontaktu z przyrodą.
Dużą atrakcją, z której bardzo
często korzystają mieszkańcy Gminy i okolicznych miejscowości jest możliwość
wypadów rowerowych. Amatorom turystyki weekendowej oferuje się odnowę biologiczną.
Na chętnych czekają : baseny, sauna, solarium, siłownia, sale gimnastyczne
oraz masażyści. Korzystać z tych obiektów można również w godzinach popołudniowych
i wieczornych oraz w dni wolne od pracy (soboty, niedziele, święta).
Goczałkowice-Zdrój są wymarzonym miejscem do wędkowania.
Zbiornik zwany często Jeziorem
Goczałkowickim, budowany w latach 1950-1955 jest największym zbiornikiem
w Polsce południowej. Czołowa zapora ziemna ma 2.980 m długości i 16 m
wysokości. Długość zbiornika wynosi 12 km, szerokość 2-6 km, średnia głębokość
5,3 m i miejscami dochodzi do 16 m.
Ze zbiornikiem wiąże się
niezwykle bogactwo przyrody występowanie ok. 520 gatunków roślin, głównie
planktonowych, 233 gatunki zielenic, 600 gatunków zwierząt, w tym ponad
200 gatunków ptactwa wodnego, najczęściej prawnie chronionych.
Sanatorium Reumatologiczno-Rehabilitacyjny
"Gwarek" powstało w 1979 r. Obecnie specjalizuje się w rehabilitacji leczniczej
o profilu ortopedyczno-neurologiczno-reumatologicznym.
Zapewnia profesjonalną kadrę
lekarsko-terapeutyczną gwarantującą wysoką jakość usług medycznych, całodobową
opiekę lekarsko-pielęgniarską, konsultacje psychologiczne, muzykoterapię,
cykl szkoleń promujących zdrowie i prawidłowe żywienie.
Sanatorium "Gwarek" dysponuje
nowoczesną bazą zabiegową urządzoną w latach 1998-2000.
Rehabilitacja prowadzona
jest przez 6 dni w tygodniu na dwie zmiany. Zakwaterowanie w pokojach 1
i 2 osobowych z pełnym węzłem sanitarnym. Stołówka i baza zabiegowa w jednym
budynku.
ˇ kinezyterapia indywidualna
(Metoda McKenzie, Metoda PNF, Metoda NDT-Bobath, Matoda Kaltenborn-Evjenth),
ˇ kinezyterapia zbiorowa,
ˇ ciepłolecznictwo (termalator,
okłady borowinowe, kompresy żelowe),
ˇ leczenie zimnem (krioterapia,
kompresy żelowe),
ˇ pełna oferta elektroterapii,
ˇ pole elektromagnetyczne
wielkiej częstotliwości,
ˇ pole magnetyczne niskiej
częstotliwości,
ˇ ultradźwięki,
ˇ laseroterapia,
ˇ hivamat,
ˇ masaż (masaż leczniczy,
masaż podciśnieniowy, masaż wibracyjny),
ˇ światłolecznictwo,
ˇ wodolecznictwo (masaż
wirowy, masaż podwodny, kąpiel perełkowa, kąpiel kwasowęglowa, kąpiel 4-komorowa,
wanna motylkowa do kinezyterapii, natrysk płaszczowy, bicz szkocki).
Leczenie uzdrowiskowe
Ośrodek od wielu lat specjalizuje
się w leczeniu chorób narządu ruchu (szczególnie reumatologicznych i stanów
po urazach) oraz niektórych chorób neurologicznych. Zajmuje się również
leczeniem chorób naczyń obwodowych, chorób laryngologicznych oraz rehabilitacją
osób z cukrzycą i rehabilitacją osób z chorobą nowotworową.
Sanatorium posiada nowy zakład
przyrodoleczniczy (wraz z salą gimnastyczną, basenem, sauną, solarium)
i inhalatorium z pijalnią wód.
Sanatorium oferuje różnego
rodzaju diety, między innymi dietę łatwostrawną, dietę z ograniczeniem
łatwo przyswajalnych węglowodanów do chorych na cukrzycę, dietę makrobiotyczną,
ditę podstawową, dietę ubogoenergetyczną i inne.
Sanatorium dysponuje 232
miejscami noclegowymi w pokojach 1 i 2 osobowych z pełnym węzłem sanitarnym
rozmieszczonych w 3 pawilonach: "Azalia", "Magnolia", "Limba".
Szpital Reumatologiczno-Rehabilitacyjny
Szpital dysponuje 111 miejscami.
Zlokalizowany jest w budynku 3-kondygnacyjnym. Znajdują się tam dwa oddziały
reumatologiczno-rehabilitacyjne. Integralną częścią szpitala jest sanatoryjny
oddział reumatologiczno-rehabilitacyjny "wodolecznictwo" z 24 miejscami
gdzie przyjmuje się pacjentów sanatoryjnych, majacych problemy z poruszaniem
się i wymagających zwiększonej opieki medycznej.
Do dyspozycji pacjentów
szpitala jest odrębna sala gimnastyczna oraz basen kąpielowy. Szpital połączony
jest z Domem Zdrojowym, w którym mieszczą się pracownie diagnostyczne.
Schorzenia objęte leczeniem:
- reumatologiczne zapalnie
stawów,
- choroby zwyrodnieniowe
stawów,
- łuszczycowe zapalenie
stawów,
- kolagenozy,
- rystalopatie,
- osteoporoza,
- rehabilitacja po endoprotezoplastyka.
Zakres leczenia obejmuje
m. in. zabiegi przyrodolecznicze:
-balneoterapię(kąpiele solankowe,
kąpiele kwasowęglowe, kąpiele ozonowe, kapiele borowinowe, częściowe okłady
borowinowe);
- namioty ozonowe na kończyny,
kąpiele w suchym CO2, inekcje podskórne z CO2, przymoczki z ozonowanych
płynów;
- elektroterapię (kąpiele
elektryczno-wodne komorowe, prądy diadynamiczne, prądy interferencyjne,
prądy impulsowe, pole elektromagnetyczne wielkiej częstotliwości, pulsujące
pole elektromagnetyczne małej częstotliwości, ultradźwięki, stabilna galwanizacja);
- światłolecznictwo, laseroterapię
(naswietlanie laserem biostymulującym);
- masaż (wirowy masaż kończyn
dolnych, masaż odwodny całkowity i częściowy, masaż klasyczny i masaż podciśnieniowy);
akupunkturę.
Szczyrk leży w północno-wschodniej
części Beskidu Śląskiego, 15 km na południe od Bielska-Białej i 17 km od
Żywca. Zajmuje górny odcinek rzeki Żylicy w rejonie Przełęczy Salmopolskiej.
Obejmuje 39 km kw. i jest położony na wysokości od 460 do 600 m.n.p.m.
Szczyrk zajmuje górny odcinek
doliny Żylicy od Skalitego i Magury, aż po Przełęcz Salmopolską. Obszar
miasta przypomina dość regularny prostokąt, w którego wierzchołkach leżą:
Malinowska Skała, Grabowa, Klimczok i Skalite. Szczyrk leży nad Żylicą,
potokiem, stanowiącym lewobrzeżny dopływ Soły, którego źródła znajdują
się na stokach Malinowskiej Skały.
Wraz z 9 gminami Szczyrk
wchodzi w skład powiatu bielskiego. Graniczy z gminami: Buczkowice, Lipowa,
Wilkowice, Wisła i Brenna. Zamieszkałe przysiółki to: Skalite, Zapalenica,
Dunacie, Czyrna, Malinów, Pośrednie, Salmopol, Kotarz, Grapy, Migdały,
Beskid, Biła, Podmagura, Więzikówka i Bieniatka. Przełęcze w rejonie Szczyrku
to: Przegib i Siodło od strony Godziszki, Przełęcz Salmopolska od strony
Wisły i Karkoszczonka od strony Brennej, Najwyższy szczyt: Skrzyczne -
1257 m.n.p.m.
Szczyrk leży w strefie przejściowej
wilgotnego klimatu morskiego z zachodniej Europy i klimatu suchego wschodniej
Europy. Charakteryzuje się dużą zmiennością pogody, a przez cały rok przeważa
tu powietrze polarno-morskie. Istotnym czynnikiem klimatycznym są silne
wiatry, lecz otaczające miejscowość góry w znacznym stopniu je łagodzą.
W porze wiosny i jesieni dokuczliwe są wiatry typu halnego, które źle wpływają
na samopoczucie. Zimą pokrywa śnieżna zalega od grudnia do kwietnia. Szczególnie
korzystnymi cechami klimatu są: czyste górskie powietrze, duże nasłonecznienie,
korzystny układ temperatur i dobra wilgotność powietrza. Klimat sprzyja
rekonwalescencji po chorobach dróg oddechowych i serca. Łagodzi również
wyczerpanie nerwowe.
Bogactwo środowiska przyrodniczego
Szczyrku podnosi jego walory rekreacyjno-wypoczynkowe, a w szczególności
krajobraz o urozmaiconym świecie roślinnym z dominacją lasów świerkowych
i bukowych, pokrywających całe zbocza gór. Roślinność występuje w formie
charakterystycznych górskich pięter flory: regle górne zajmują lasy jodłowo-bukowe
z domieszką świerku, jesionu, jaworu, klonu i modrzewia; regle dolne zdominowane
są przez świerki i jodły. Lasy stanowią 68,2% obszaru Szczyrku, co daje
2669 ha.
Najstarsza
wzmianka z 1281 roku mówi o ciepłych źródłach, którymi opiekowali się wówczas
joannici, później cystersi. W 1935 roku Cieplice otrzymały prawa miejskie.
Od 1976 roku znajdują się w granicach Jeleniej Góry.
Najbardziej
okazałą budowlą uzdrowiska jest późnobarokowy pałac bogatej rodziny Schaffgotschów
wzniesiony w latach 1784 - 1789. Ma on piękne klasycystyczne wnętrza, m.in.
dwukondygnacyjną salę balową. W pałacu mieści się filia Politechniki Wrocławskiej.
Na fasadzie frontowej widać tarcze herbowe z orłami Piastów i herbem rodu
Schaffgotschów. Przy tym samym placu znajduje się barokowy kościół ewangelicko
- augsburski, wzniesiony w latach 1774 - 1777 na planie owalu, z rokokowym
wyposażeniem wnętrza. W zachodniej części placu stoi Dom Zdrojowy z lat
1929 - 1932, a przy nim okrągła budowla z krytym basenem kąpielowym. "Długi
Dom", w którym mieści się dyrekcja uzdrowiska, to najstarszy budynek zdrojowy
w Cieplicach. Wznieśli go cystersi w latach 1689 - 1693 jako dom gościnny
dla kuracjuszy. W Cieplicach Zdroju leczy się choroby
narządów ruchu, układu moczowego i reumatyczne, wykorzystując siedem rodzajów
wód leczniczych o temperaturze od 20,8 do 62 stopni Celsjusza oraz borowiny
ze złoża Skalno - Izera. Jest tu wiele szpitali uzdrowiskowych, sanatoriów
oraz pensjonatów. Kościół św. Jana Chrzciciela jest barokową
budowlą powstałą w latach 1712 - 1714. W rokokowym ołtarzu głównym z 1794
roku umieszczony jest starszy (z 1687 roku) obraz "Najświętsza Maria Panna"
wybitnego śląskiego malarza Michała Willmanna. Stojący obok dawny klasztor
cystersów to obecnie dom parafialny. Ma on renesansowe portale z XVI wieku,
ale w wyniku przebudowy w latach 1671 - 1694 uzyskał on barokową formę.
Na cmentarzu przykościelnym znajduje się zespół późnorenesansowych nagrobków
z przełomu XVI i XVII wieku, przeniesionych tu z Radomierza.
Obok pałacu Schaffgotschów rozpościera się park Zdrojowy powstały w 1819
roku jako park krajobrazowy. Jest tu m.in. muszla koncertowa i klasycystyczny
teatr z 1836 roku. Z parkiem Zdrojowym sąsiaduje park Norweski. Nad brzegiem
rzeki Podgórnej stoi pomnik upamiętniający pobyt w Cieplicach w 1847 roku
Wincentego Pola i Kornela Ujejskiego. Park otrzymał nazwę od wzniesionego
w latach 1904 - 1906 drewnianego pawilonu, który nawiązuje do architektury
norweskiej. Dziś mieści się w nim muzeum przyrodnicze o wyjątkowo bogatych
zbiorach ornitologicznych (m.in. jaja ptasie) i entomologicznych (kolekcja
motyli i innych owadów).
Zdrój to znane miasto uzdrowiskowe położone u stóp Gór Stołowych. Leży na wysokości 400 - 480 m n.p.m. W Kudowie - Słonem jest przejście graniczne na międzynarodowej trasie E12. W mieście jest wiele sanatoriów, szpitali i domów wczasowych. Klimat Kudowy Zdroju jest określany jako "silnie bodźcowy". Leczone są tu choroby układu krążenia, układu wydzielania wewnętrznego i przemiany materii. W przypadku dzieci też choroby układu pokarmowego. Do leczenia używane są cztery miejscowe wody - szczawy. Ponadto jest jeszcze źródło gazowe dwutlenku węgla, używanego do "suchych kąpieli gazowych CO2". Pierwsza wzmianka o wsi Chudoba pochodzi z 1477 roku, a już w 1580 roku wymieniane są tutejsze źródła mineralne. Najstarszą budowlą jest barokowy kościół św. Katarzyny z 1679 roku w dzielnicy Zakrze. Wystrój wnętrza jest późnobarokowy z połowy XVIII wieku.
Zabudowa uzdrowiska pochodzi w większości z końca XIX i początku XX wieku. W pięknym parku Zdrojowym mieści się pijalnia wód z 1931 roku z obrazami Arpada von Molnara, wiedeńskiego malarza. Naprzeciw znajduje się barokowe sanatorium "Zameczek", wzniesione ok. 1795 roku jako dom gościnny. Część wejściową parku zamyka stara hala spacerowa z przełomu XIX i XX wieku zwana "Teatrem pod Blachą", a służącą jako sala koncertowa. W parku jest więcej budowli zdrojowych oraz pomnikowych drzew o oryginalnych kształtach - świerki, jesiony, sosny wejmutki, a aleja prowadząca do stawu wysadzana jest dębami błotnymi sprowadzonymi z Florydy. Na Górze Parkowej wznoszącej się nad parkiem stoi kaplica ewangelicka z 1797 roku. W granicach Kudowy leży Czermna. Stoi tu kościół parafialny z XIV wieku, rozbudowany w XVIII wieku, kiedy to otrzymał formy barokowe. Obok największa atrakcja - barokowa Kaplica Czaszek z 1776 roku. Wzniósł ją miejscowy proboszcz po zebraniu na okolicznych polach kości poległych w czasie wojen w XVII i XVIII wieku oraz zmarłych w czasie zarazy cholery. Zgromadził ok. 3000 czaszek i piszczeli, dekorując nimi ściany i sklepienie, a resztę zgromadził w krypcie. Również w Czermnej, w domu z XIX wieku (ul. Kościuszki 101), znajduje się wykonana w latach 1896 - 1924 ruchoma szopka z blisko 250 drewnianymi figurkami oraz drewniane organy z lat 1930 - 1938 - dzieła ludowego artysty F. Stepana.